آیا تا به حال توجه کرده‌اید که چرا پوست انسان در صورت مراقبت‌های خوب و اصولی نیز پس از سن مشخصی دچار پیری شده و مشکلاتی مانند افزایش چین و چروک، افتادگی و شل شدگی پوست و … رخ می‌دهند؟ پوست انسان دارای پروتئین‌های مختلفی مانند کلاژن و الاستین می‌باشد که وظیفه‌ی آن‌ها جوانسازی و ترمیم پوست بوده و همواره توسط بدن تولید می‌شوند.

همانطور که می‌دانید برخی مواقع با افزایش سن و یا وجود برخی مشکلات دیگر، بدن اغلب توانایی‌های خود مانند تولید کلاژن را از دست می‌دهد. از طرفی با کاهش تولید کلاژن به مرور زمان پوست حالت شادابی خود را از دست داده و دچار مشکلات مختلفی می‌شود. امروزه روش‌های درمانی مختلفی وجود دارند که با استفاده از آن‌ها می‌توان به پوست در افزایش تولید کلاژن و الاستین کمک کرده و در نتیجه مشکلات مختلف مانند چین و چروک و افتادگی پوست را درمان کرد.

کلاژن چیست؟

کلاژن در اصل واژه‌ای یونانی بوده و به معنی تولید کننده‌ی چسب می‌باشد. پس می‌توان گفت، کلاژن چسبی طبیعی می‌باشد که در قسمت‌هایی از بدن مانند پوست، غضروف، استخوان و … که رابط‌های بدن می‌باشند، وجود داشته و ۸۰ درصد از وزن رابط‌ها را تشکیل می‌دهد. این پروتئین در پوست وظیفه‌ی مهم جوانسازی را بر عهده داشته و با حالت چسبناکی که دارد، سلول‌های پوست را در کنار هم نگه داشته و مانع از افتادگی پوست می‌شود. از طرفی این پروتئین به ترمیم مجدد سلول‌های آسیب دیده کمک کرده و به همین دلیل یکی از مواد مهم برای جوانسازی پوست به شمار می‌آید.

دلایل کاهش تولید کلاژن توسط بدن

طبق تحقیقات انجام شده کلاژن پس از آب، دومین ماده‌ی فراوان در بدن بوده و نقش مهمی در رشد و ترمیم سلول‌های بدن دارد. اما گاهاً به سبب عوامل مختلف و مشکلاتی که پیش می‌آید، تولید آن کاهش پیدا کرده و به همین دلیل برخی از اعضای بدن مخصوصاً پوست، دچار مشکلات زیادی می‌شوند. برای اینکه با کمبود کلاژن مواجه نشوید، بهتر است که با دلایل کاهش تولید آن آشنا شده و با رعایت برخی موارد از آن جلوگیری کنید. برخی از دلایل کاهش تولید کلاژن در پوست عبارتند از:

• افزایش سن
• استرس
• افزایش سطح کورتیزول بدن
• قرار گرفتن زیر نور مستقیم آفتاب در مدت زمان طولانی
• کمبود ویتامین C
• و …

چگونه می توانیم تولید کلاژن در پوست را افزایش دهیم؟

همانطور که گفتیم برخی از ویتامین‌ها و پروتئین‌هایی که توسط بدن تولید می‌شوند، پس از مدتی با کاهش تولید مواجه شده و باید با روش‌های دیگری به افزایش تولید کلاژن پوست کمک کنیم. کمبود کلاژن در پوست بیشتر از قسمت‌های دیگر نمایان شده و باید به محض تشخیص کاهش تولید آن، سریعاً با استفاده از روش‌های مختلف آن را درمان کنید. امروزه روش‌های مختلف و متنوعی برای افزایش کلاژن پوست و درمان مشکلات پوستی وجود داشته و می‌توانید متناسب با پوست خود از هر کدام استفاده کنید. در ادامه به بررسی برخی از کاربردی‌ترین روش‌ها می‌پردازیم.

استفاده از مواد دارای اسید هیالورونیک و رتینول

برخی از مواد منبع اصلی تولید کلاژن می‌باشند که معمولاً از ۲۵ سالگی به بعد باید به صورت‌های مختلف مورد استفاده قرار بگیرند. اسید هیالورونیک یک ترکیب مهم برای کلاژن می‌باشد که در تولید اغلب کرم‌ها و محصولات مراقبتی پوست از آن استفاده می شود. درصد هیالورونیک اسید موجود در این محصولات متفاوت بوده و برای افرادی که سن کمتری دارند، درصد پایینی از آن کافی است. در مقابل برخی از مواد مراقبتی سرشار از هیالورونیک اسید نیز وجود دارند که مناسب برای افراد ۳۰ سال به بالا هستند.

یکی دیگر از این مواد که برای افزایش تولید کلاژن موثر هستند، رتینول می‌باشد. رتینول نوعی آنتی اکسیدان است که موجب افزایش طول عمر کلاژن شده و با برخی از آنزیم‌های تخریب کننده‌ی پوست مقابله می‌کند. رتینول نیز مانند هیالورونیک اسید در برخی از محصولات مراقبتی وجود داشته و حتی می‌توان آن را در مواد غذایی نیز پیدا کرد.

استفاده از غذاهای مقوی

مواد غذایی که حاوی ویتامین‌های C، آنتی اکسیدان‌ها، هیالورونیک اسید و … می‌باشند، برای افزایش تولید کلاژن موثر هستند. سعی کنید همواره از مواد غذایی مقوی که علاوه بر افزایش ایمنی بدن شما، منجر به جوانسازی و ترمیم پوستتان نیز می‌شوند، استفاده کنید. به عنوان مثال هیالورونیک اسید در غذاهای سرشار از اسیدهای آمینه مانند لوبیا، سبزیجات، سویا و … یافت شده و با مصرف این مواد غذایی می‌توانید به افزایش تولید کلاژن نیز کمک کنید. برخی از مواد غذایی که منجر به افزایش تولید کلاژن پوست می‌شوند، عبارتند از:

• سبزیجات مختلف
• میوه‌ها
• کلم بروکلی
• عصاره توت، بلوبری و شیرین بیان
• ژلاتین
• عصاره استخوان
• و …

هایفوتراپی

بسیاری از روش‌هایی که برای درمان مشکلات پوستی مورد استفاده قرار می‌گیرند، با تحریک پوست تولید کلاژن را افزایش می‌دهند. یکی از این روش‌های کاربردی و موثر، هایفوتراپی می‌باشد. در هایفوتراپی پرتوهای اولتراسوند با فرکانس بالایی که دارند روی ناحیه‌ای از صورت متمرکز شده و با تحریک لایه‌های زیرین پوست، به افزایش تولید کلاژن کمک می‌کند. هایفوتراپی اغلب برای کلاژن سازی در سنین کم مورد استفاده قرار گرفته و برای افرادی بالای ۳۰ سال، مناسب نمی‌باشد.

میکرونیدلینگ

هنگامی که سلول‌های بدن تخریب می‌شوند، سیستم بدن شروع به تولید کلاژن برای ترمیم ناحیه های آسیب دیده می‌کنند. در میکرونیدلینگ با استفاده از سوزن‌هایی که روی دستگاه تعبیه شده است، سطح زیرین پوست تحریک شده و سیستم ایمنی بدن شروع به تولید کلاژن، برای ترمیم بافت آسیب دیده می‌کنند.

استفاده همیشگی از ضد آفتاب

قرار گرفتن طولانی مدت زیر نور آفتاب یکی از عوامل موثر در کاهش تولید کلاژن و در نتیجه پیری پوست می‌باشد. بهتر است که از قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید خودداری کرده و اگر مجبور به این کار شدید، حتماً از ضد آفتاب استفاده کنید. ضد آفتاب با خاصیتی که دارد، از آسیب اشعه‌های مضر و خطرناک نور خورشید به پوست جلوگیری می‌کند.